Introductie

Videbimus

Dat is Latijn voor “we zullen zien”. Het is als het ware mijn lijfspreuk. Altijd kritisch dingen via verschillende perspectieven bekijken. Controleren of wat beweerd of aangenomen wordt ook klopt. Jaja, we zullen zien…

Op deze site kan mijn lezer kennis maken met onderzoek, achtergrondmateriaal en bespiegelingen bij zowel mijn journalistiek als mijn academisch werk. Af en toe zal ik hier ook persoonlijke projectjes delen.

Mijn lezers zullen mijn artikels over European Affairs, energiebeleid, milieupolitiek, economie, wetenschap en informatietechnologie allicht al jaren kennen. Maar er is meer: Ik recenseer boeken over geschiedenis, kunst, psychologie en andere onderwerpen. Ik bespreek stripverhalen en occasioneel films, literatuur en misdaadromans. Daarnaast doceer ik over Europese instellingen en internationale intergouvernementele organisaties (IGO’s).

Wat ze misschien niet weten is dat ik al jaren aan een doctoraat werk over Vlaamse prentkunst. Meer bepaald prentkunst uit Antwerpen in de tweede helft van de zestiende eeuw. Die prenten zijn zowel een passie, als een wetenschappelijk onderzoeksgebied waar ik graag een verschil wil maken. Ook hier geldt het motto videbimus, we zullen zien. Mensen bekijken die prenten, maar ze zien niet wat ze betekenen. Ze zien de betekenis niet door een zekere contextblindheid. Een context die politiek en cultureel is. Het verleden is immers een vreemd land. Antwerpse kunstenaars, uitgevers en opdrachtgevers in pakweg 1580 mogen dan Antwerps zijn, maar wat hebben ze nog van gemeenschappelijke context met het Antwerpen van de 21ste eeuw? Waarom zijn ze relevant of interessant?

Voor één van mijn vroegere bedrijven tekende ik ooit een logo op basis van de aartsengel Michiel van Rafael (zie de afbeelding hiernaast waar Nicolas Beatrizet in de zestiende eeuw een prent maakte van dit schilderij dat tegenwoordig in het Louvre hangt). Niet alleen een prachtig kunstwerk, maar ook een voorstelling van de overwinning van het goede op het kwade. Een gevecht met demonen of duivels.

Wat hier ook af en toe zal verschijnen zijn stukjes over antieke uurwerken, historische landkaarten of schrijfwaren zoals vulpennen en schrijfmachines. Verzamelobjecten waar ik veel plezier aan beleef. Als studieobject en als restauratieprojectjes. Zo kan ik iedereen avondschool aanraden – zoals ik zelf deed – om antieke uurwerken te restaureren. Telkens een nieuwe puzzel met een biografie. Een stokpaardje van me: the biography of things. Zowel als archeoloog en als kunstwetenschapper iets dat me boeit. Wat is de geschiedenis, de biografie van een object? Hoeveel levens kende een antieke klok die door de eeuwen meerdere keren werd aangepast? Waarom staan rond een kaart zoals de bekende marchionatuskaart uit het Amsterdam van de zeventiende eeuw afdrukken van Antwerpse koperplaten uit de zestiende eeuw met Antwerpse gebouwen?

Lode Goukens